Το μάθημα έχει ως στόχο να εξοικειώσει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές με τη λογική διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουν για να απαντήσουν σε ένα οποιοδήποτε ερευνητικό ερώτημα ανεξαρτήτως θέματος. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζονται διαδοχικά οι κύριες φάσεις της ερευνητικής διαδικασίας, ήτοι: –η διατύπωση του κεντρικού ερωτήματος, –η διερεύνηση του πεδίου, –η ανάπτυξη του προβληματισμού/προβληματικής –η δόμηση του μοντέλου ανάλυσης (διατύπωση των κεντρικών υποθέσεων και των βασικών εννοιολογικών εργαλείων, υποθέσεις και μοντέλα ανάλυσης) –η παρατήρηση (τι-ποιον-πώς παρατηρώ), –προσδιορισμός-επιλογή των μέσων παρατήρησης, έλεγχος και συλλογή δεδομένων –η ανάλυση των δεδομένων (συνοπτική παρουσίαση) –συμπεράσματα. Το μάθημα θα βοηθήσει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες στην εκπόνηση των διπλωματικών τους εργασιών, ανεξαρτήτως θέματος, δεδομένου ότι παρουσιάζει την ερευνητική διαδικασία στα διαδοχικά της βήματα, από την διατύπωση του ερευνητικού ερωτήματος ως τη διατύπωση των συμπερασμάτων της έρευνας.

1. Παρουσίαση μαθήματος
2. Η επιστήμη ως προσπάθεια συστηματικής και αυστηρής γνώσης του κόσμου: επιστημονική σκέψη, επιστημονικότητα, επιστημονική γνώση
3. Η προσέγγιση του ερευνητικού αντικειμένου /οι φάσεις της ερευνητικής διαδικασίας
4. Η Διατύπωση του Κεντρικού Ερωτήματος-Προβλήματος
5. Η Διερεύνηση του Πεδίου
6. Η ανάπτυξη της προβληματικής (Ι)
7. Η ανάπτυξη της προβληματικής (ΙΙ)
8. Η δόμηση του μοντέλου ανάλυσης (Ι)
9. Η δόμηση του μοντέλου ανάλυσης (ΙΙ)
10. Η παρατήρηση
11. Η ανάλυση δεδομένων
12. Τα συμπεράσματα
13. Η αναδιατύπωση των ερωτημάτων – υποθέσεων και τα νέα ερευνητικά ερωτήματα

Προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης

Το περίγραμμα του μαθήματος αναφέρει τον τρόπο αξιολόγησης των φοιτητών/φοιτητριών και βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΤΜΧΠΠΑ

Η αξιολόγηση γίνεται βάσει

2 μικρών τεστ προόδου στην διάρκεια του εξαμήνου που περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής απάντησης : 20%,

του τελικού διαγωνίσματος : 65%

και μιας μικρής ατομικής εργασίας που παραδίδεται προ του τελικού διαγωνίσματος : 15%

Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει διάσταση απόψεων αναφορικά με τη βαθμολόγηση, οι φοιτητές / φοιτήτριες έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν αναβαθμολόγηση από τη ΓΣ του Τμήματος.

• G. BACHELARD, Το νέο επιστημονικό πνεύμα, ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2000
• Β. Φίλιας, Εισαγωγή στη μεθοδολογία και τις τεχνικές των κοινωνικών ερευνών, Σπουδαστήριο Κοινωνιολογίας ΠΑΣΠΕ, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (Ε.Κ.Κ.Ε.). Εκδόσεις Gutenberg, 1η εκδ./1998
• R. Schnell, P. Hill, E. Esser, Μέθοδοι εμπειρικής κοινωνικής έρευνας. Εκδόσεις ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ, 1η εκδ. Ελληνική από 9η Γερμανική, 2014
• Θ. ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ. Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας και Επιστημολογία των Κοινωνικών Επιστημών Εκδόσεις Τζιόλας, 2017
• Α. ΑΪΔΙΝΗΣ (Επιμ.), Μέθοδοι Κοινωνικής Έρευνας, Εκδόσεις Gutenberg, 2017
• Λ. ΒΙΤΤΓΚΕΝΣΤΑΪΝ, Περί βεβαιότητος [μτφρ. Μιλτιάδης Ν. Θεοδοσίου], ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2018
• D. Brancatti, Έρευνα στις Κοινωνικές Επιστήμες. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ, 2021
• Π. ΓΕΜΠΤΟΣ Μεθοδολογία των κοινωνικών επιστημων, Παπαζήσης, 2004
• Γ. ΔΑΟΥΤΟΠΟΥΛΟΣ Μεθοδολογία κοινωνικών ερευνών στον αγροτικό χώρο
• ΕΚΚΕ-Σπ.Κονωνιολογίας ΠΑΣΠΕ Εισαγωγή στην μεθοδολογία των Κοινωνικών Επιστημών
• U. Flick, Εισαγωγή στην Ποιοτική Έρευνα. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ, 2017
• M. GRAWITZ, ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΟΣ Α, Εκδόσεις Οδυσσέας, 2006
• M. GRAWITZ, ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΟΣ Β, Εκδόσεις Οδυσσέας, 2006
• G. GUTENSCHWAGER, Σχεδιασμός και κοινωνική επιστήμη, μια ανθρωπιστική προσέγγιση, Βόλος, ΕΔΚΑ- Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, 2005
• G. GUTENSCHWAGER, Κοινωνική Επιστήμη και Σχεδιασμός Μέρος I: Μεταθεωρία και Έρευνα, Βόλος, ΕΔΚΑ- Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, 2002
• Θ. ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ . Ποιοτικές μέθοδοι έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες Εκδόσεις Κριτική,2008
• Γ. ΚΑΛΛΑΣ, Η πληροφορική τεχνολογία στην κοινωνική έρευνα: το πρόβλημα των δεδομένων, ΕΚΚΕ- Νεφέλη, Αθήνα, 2000
• Β. ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ, Εισαγωγή στις μεθόδους Κοινωνικής Έρευνας, Σημειώσεις, ΤΜΧΠΠΑ, ΠΘ, Βόλος, 2014
• Α. ΛΥΔΑΚΗ. Ποιοτικές μέθοδοι της κοινωνικής έρευνας, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2012
• Ν.ΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ, Γ. ΓΚΙΟΣΟΣ (Επιμ.). Μέθοδοι Εμπειρικής Κοινωνικής 'Ερευνας, Επιμέλεια, Εκδόσεις Προπομπός, 2014
• Σκ. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ, Ζητήματα θεωρίας και μεθόδου των κοινωνικών επιστημών, Κριτική, 2007
• Μ. ΠΟΥΡΚΟΣ, & Μ. ΔΑΦΕΡΜΟΣ, (Επιμ.). Ποιοτική Έρευνα στις Κοινωνικές Επιστήμες: Επιστημολογικά, Μεθοδολογικά και Ηθικά Ζητήματα. Αθήνα: Τόπος, 2010α
• A. ROSENBERG [μτφρ. Γιώργος Μαραγκός], Φιλοσοφία των Κοινωνικών Επιστήμων, ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2017
• R. Schnell, P. Hill & E. Esser, Μέθοδοι Εμπειρικής Κοινωνικής Έρευνας. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ, 2014
• M. TILES, ΜΠΑΣΕΛΑΡ – ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ [μτφ.: Παπαχαρίσης Σπύρος Φουρτούνης Γιώργος], ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1999
• Γ.ΤΣΙΩΛΗΣ , Μέθοδοι και Τεχνικές Ανάλυσης στην Ποιοτική Κοινωνική Ερευνά Εκδόσεις Κριτική, 2014
• Χέγκελ [μτφρ.-εισ.-σχόλια: Παναγιώτης Θανασάς], Χέγκελ: Πρόλογοι και Εισαγωγές, ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021