Σκοπός του μαθήματος είναι:

1. Η παροχή εξειδικευμένων γνώσεων στους φοιτητές μας σε ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή (αιτίες, αποτελέσματα, τρόποι αντιμετώπισης κ.λπ.) σε συνδυασμό με την ανθεκτικότητα του χώρου, και
2. να προσφέρει τη δυνατότητα στους φοιτητές μας να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις (μεθόδους και τεχνικές) για την εφαρμογή των αναλυτικών εργαλείων και υποδειγμάτων της κλιματικής αλλαγής σε θέματα χωρικής ανθεκτικότητας.

Το μάθημα αποσκοπεί:

1. στην αποδεδειγμένη γνώση και κατανόηση των εννοιών της κλιματικής αλλαγής και της χωρικής ανθεκτικότητας,
2. στην αντίληψη της επίδρασης των περιβαλλοντικών φαινομένων που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή μέσω ενός εφαρμοσμένου μεθοδολογικού πλαισίου ανάλυσης ώστε να χρησιμοποιηθεί για την επίλυση προβλημάτων χωρικής ανθεκτικότητας,
3. στην απόκτηση ικανοτήτων για κριτική ανάλυση, αξιολόγηση και σύνθεση πολύπλοκων και πολυδιάστατων εννοιών, και
4. στην προαγωγή της προόδου της κοινωνίας της γνώσης.

Στο τέλος του μαθήματος οι φοιτητές / φοιτήτριες θα είναι σε θέση να αποκτούν δεξιότητες που θα τους επιτρέπει να δώσουν μια γενική επισκόπηση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και της περιφερειακής ανάπτυξης υπό το πρίσμα της έννοιας της χωρικής ανθεκτικότητας, η οποία έχει εμφανιστεί ως ένα νέο πλαίσιο θεώρησης όχι μόνο των περιβαλλοντικών αλλά και των κοινωνικο-οικονομικών προβλημάτων και προκλήσεων. Επιπλέον, να κατανοήσουν τα κυριότερα αίτια της κλιματικής αλλαγής και πώς αυτά επηρεάζουν τα φυσικά και ανθρωπογενή οικοσυστήματα, καθώς και τις τρέχουσες προσεγγίσεις και μέτρα που εφαρμόζονται για το μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο.

Με το πέρας του μαθήματος, οι φοιτητές / φοιτήτριες είναι σε θέση να αναλύσουν και να διαχειριστούν τις μεταβολές και τις διακυμάνσεις του κλίματος, τις αβεβαιότητες της κλιματικής αλλαγής, την υπερθέρμανση του πλανήτη, τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον, τις πολιτικές και δράσεις για την αντιμετώπιση των ενδεχόμενων κινδύνων, κ.λπ., και τέλος να  εμβαθύνουν στη έννοια της χωρικής ανθεκτικότητας (έννοια και μορφές χωρικής ανθεκτικότητας, σημασία του ανθρώπινου δυναμικού, διαφοροποίηση μεταξύ της βιώσιμης ανάπτυξης και της ανθεκτικότητας κ.λπ.).

Διάλεξη 1: Κλιματική αλλαγή: Η έννοια του κινδύνου στη σύγχρονη εποχή και φυσικές καταστροφές.

Διάλεξη 2: Ευπάθεια στην κλιματική αλλαγή και η χωρική διάσταση.

Διάλεξη 3: Κλιματική αλλαγή και βιώσιμη ανάπτυξη.

Διάλεξη 4: Ανθεκτικότητα: Θεωρία ή θεωρίες; Ορισμός της ανθεκτικότητας – Ανθεκτικότητα στις ανθρωπιστικές επιστήμες – Συνεισφορά και περιορισμοί της ανθεκτικότητας στη χωρική διαχείριση της κλιματικής αλλαγής – Συνάφεια της έννοιας της ανθεκτικότητας για ορισμένα είδη περιβαλλοντικών κινδύνων, φυσικών καταστροφών.

Διάλεξη 5: Οι πολύπλοκες χωρικές αλληλεπιδράσεις στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής. Τρίπτυχο: Τρωτότητα – Ανθεκτικότητα – Προσαρμογή (σημασία και εννοιολογικό πλαίσιο).

Διάλεξη 6: Ο χώρος ως πολύπλοκο σύστημα, τρωτό, ανθεκτικό και με δυνατότητες προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή: Συστημική ερμηνεία του δίπτυχου χωρική τρωτότητα-χωρική προσαρμογή στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής.

Διάλεξη 7: Μεθοδολογία αξιολόγησης – Περιορισμοί και κριτήρια επιλογής δεικτών –  Μέτρηση της χωρικής ανθεκτικότητας και της εξέλιξης της διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό επίπεδο.

Διάλεξη 8: Ανασκόπηση και προοπτικές της έρευνας: Αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με την γνώση και τον επιστημονικό διάλογο – Υλοποίηση της ερευνητικής διαδικασίας σε επιχειρησιακό επίπεδο – Αποτίμηση και προοπτικές.

Διάλεξη 9: Ανθεκτικότητα: Εφαρμογή της διαδικασίας πληροφόρησης και γνώσης – Λήψη αποφάσεων – Πολιτικές συνέπειες της ανθεκτικότητας.

Διάλεξη 10: Ανάλυση μελετών περίπτωσης σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Διάλεξη 11: Επανάληψη της διδαχθείσας ύλης.

Διαλέξεις 12 και 13: Πρόταση δημιουργίας οδηγού χωρικής ανθεκτικότητας στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής.

Το μάθημα αξιολογείται μέσω: (α) προφορικής εξέτασης σε ποσοστό 40% και (β) γραπτής εξέτασης σε ποσοστό 60%.

Η γραπτή εργασία και η προφορική της παρουσίαση πιστοποιούν την κατανόηση των  εννοιών και μεθόδων έρευνας (που διδάσκονται κατά το εξάμηνο) από μέρους των φοιτητών / φοιτητριών. Επίσης, η γραπτή εργασία και η προφορική παρουσίαση των αποτελεσμάτων της πιστοποιούν την ικανότητα των φοιτητών / φοιτητριών να εφαρμόζουν τις μεθόδους και να ερμηνεύουν συγκεκριμένα αποτελέσματα.

• Dalezios, N. R. (Ed.). (2017). Environmental hazards methodologies for risk assessment and management. IWA Publishing.
• Djament-Tran G., Reghezza-Zitt M. (dir.), 2012. Résiliences urbaines : Les villes face aux catastrophes. Paris, Editions Le Manuscrit
• Foster K. (2010) Regional Resilience: How Do We Know It When We See It? Presentation to the Conference on Urban and Regional Policy and Its Effects, May 20-21, 2010, Washington D.C., http://regionalinstitute.buffalo.edu/Includes/UserDownloads/Foster%20DC%20Presentation%20v2%20May%202010.pdf.
• Holling C.S., (1996), “Engineering Resilience versus Ecological Resilience”, in Schulze P. (dir.), Engineering within Ecological Constraints, Washington, D.C., National Academy Press.
• IPCC, “Summary for policymakers”, 2014a, In: Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects, Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Field, C.B., V.R. Barros, D.J. Dokken, K.J. Mach, M.D. Mastrandrea, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y.O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P.R. Mastrandrea, and L.L.White (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp. 1-32, 2014. IPCC, “Summary for Policymakers”, 2014b, In: Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change, Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Edenhofer, O., R. Pichs-Madruga, Y. Sokona, E. Farahani, S. Kadner, K. Seyboth, A. Adler, I. Baum, S. Brunner, P. Eickemeier, B. Kriemann, J. Savolainen, S. Schlömer, C. von Stechow, T. Zwickel and J.C. Minx (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, 2014. IPCC, “Climate Change 2014: Synthesis Report. Summary for Policymakers”, 2014c, Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Team, R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.)], IPCC, Geneva, Switzerland, 151 pp., 2014. IPCC, “Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part B: Regional Aspects”, 2014d, Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Barros, V.R., C.B. Field, D.J. Dokken, M.D. Mastrandrea, K.J. Mach, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y .O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P .R. Mastrandrea, and L.L. White (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY , USA, pp. 688, 2014. IPCC, “Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change”, 2014e, Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Edenhofer, O., R. Pichs-Madruga, Y. Sokona, E. Farahani, S. Kadner, K. Seyboth, A. Adler, I. Baum, S. Brunner, P. Eickemeier, B. Kriemann, J. Savolainen, S. Schlömer, C. von Stechow, T. Zwickel and J.C. Minx (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, 2014
• Walker B., Holling C.S., Carpenter S.R., Kinzig A., 2004, “Resilience, adaptability and transformability in social–ecological systems”, Ecology and Society, vol. 9, n° 2, art. 5, http://www.ecologyandsociety.org/vol9/iss2/art5/
• Walker B., Salt D., (2006) “Resilience thinking: sustaining ecosystems and people in a changing world”, Washington D.C., Island Press