Το μάθημα εντάσσεται στον ευρύτερο κύκλο του οποίου το αντικείμενο στοχεύει να προσφέρει στους προερχόμενους από διαφορετικούς επιστημονικούς ορίζοντες φοιτητές, τις απαραίτητες βασικές γνώσεις για α) την κατανόηση της εξέλιξης της οργάνωσης και λειτουργίας του χώρου σε διαφορετικές κλίμακες στο νέο σύγχρονο πλαίσιο (παγκοσμιοποίηση και αποκέντρωση) και β) τη σημασία των αρχών του συμμετοχικού σχεδιασμού και των νέων μορφών διακυβέρνησης όσον αφορά την αναπτυξιακή διαδικασία στον ύπαιθρο χώρο υπό το πρίσμα της εδαφικής προσέγγισης.
Μετά από μια σύντομη κριτική ανάγνωση των σημαντικών θεωρητικών προσεγγίσεων της περιφερειακής οικονομίας, ο κύριος άξονας ανάλυσης (προβληματισμός) που προτείνεται να αναπτυχθεί είναι ο ακόλουθος:
Η πρώτη ενότητα, παρουσιάζοντας το πλαίσιο της οικονομικής ολοκλήρωσης όπου η περιφερειακή κλίμακα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, εστιάζει στην εδαφική προσέγγιση η οποία συμβάλλει ως έννοια στην ερμηνεία και ανάδειξη των τοπικών δυναμικών. Τίθεται ως στόχος η απόκτηση γνώσεων εκ μέρους των φοιτητών ώστε να προσεγγίζουν, να κατανοούν και να ερμηνεύουν τη δυναμική μιας εδαφικής οντότητας (territoire) με βάση την άρθρωση μεταξύ (i) του χώρου και των πόρων του καθώς και (ii) της οργάνωσης των οικονομικών δραστηριοτήτων με τη συμμετοχή και τον συντονισμό των φορέων (δημόσιο, ιδιώτες και κοινωνικοί) που «εμπλέκονται» σε αυτή την -πολλαπλών διαστάσεων- διαδικασία.
Η δεύτερη ενότητα εστιάζει στο ρόλο της Χωροταξίας σ’ αυτό το νέο χωρικό περιβάλλον για την ύπαιθρο μέσα από τη διαχρονική εξέλιξη και την πολλαπλότητα των ορισμών της χωροταξίας της υπαίθρου, ορίζοντας ταυτόχρονα τα σημαντικά θέματα που καλείται αυτή να αντιμετωπίσει στο πλαίσιο της εδαφικής προσέγγισης και της ανάδυσης εδαφικών περιοχών. Στην ενότητα αυτή οι προσφερόμενες γνώσεις συμπλέκονται με τις εμπειρίες που ο φοιτητής θα αποκτήσει μέσα από την αναλυτική παρουσίαση τοπικών αναπτυξιακών παραδειγμάτων με χρήση σύγχρονων εκπαιδευτικών εργαλείων ώστε αφού κατανοήσει την οργάνωση και λειτουργία των χωρικών υποσυστημάτων μιας περιοχής να αξιοποιήσει τις χωροταξικές παρεμβάσεις για την ανάδειξη των εδαφικών πόρων της και της δικτύωσή της.
Η τρίτη ενότητα παρουσιάζει το ζήτημα της σύνδεσης του σχεδιασμού των χωρικών παρεμβάσεων και των αναπτυξιακών δράσεων στην τοπική κλίμακα εστιάζοντας στην κατασκευή των εδαφικών πόρων (εντοπισμός, ανάδειξη, ενεργοποίηση) αλλά και στις αρχές του συμμετοχικού σχεδιασμού και της διακυβέρνησης. Η ενότητα αυτή συμβάλλει στην ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης όσον αφορά την ένταξη των εδαφικών δυναμικών σε μια αλληλεξαρτώμενη αναπτυξιακή και χωροταξική διαδικασία σχεδιασμού.
Το μάθημα γίνεται με:
α) διαλέξεις των διδασκόντων
β) διαλέξεις σε εξειδικευμένα θέματα (χαρτογραφία, χωρικές αναπαραστάσεις, GIS)
γ) ενεργή συμμετοχή των φοιτητών στην παρουσίαση-ανάλυση των παραδειγμάτων.
Εξέταση προφορική στο τέλος του εξαμήνου
Κατ’ οίκον εργασία
Προφορική παρουσίαση εργασίας
Εργαστήριο ή πρακτικές ασκήσεις
Πεδίον ΄Άρεως, 383 34, Βόλος
24210 74452-55
24210 74380
g-prd@prd.uth.gr