Το μάθημα «Πνευματικά Δικαιώματα Ιδιοκτησίας- Πολιτική και Διαχείριση» είναι ένα διεπιστημονικό μάθημα το οποίο ασχολείται με την διδασκαλία της πνευματικής ιδιοκτησίας υπό το πρίσμα διαφορετικών επιστημών, όπως αυτές του μηχανικού, των επιχειρήσεων, των οικονομικών, της νομικής και των κοινωνικών επιστημών. Το μάθημα αναπτύσσεται γύρω από τέσσερις βασικούς άξονες: α) την εισαγωγή στην πνευματική ιδιοκτησία, β) την πολιτική και τα ζητήματα νομικής φύσης σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία, γ) την διαχείριση και εμπορευματοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας, δ) τις εργασίες πρακτικής εξάσκησης και εξοικείωσης (workshops).

Οι φοιτητές με την ολοκλήρωση του μαθήματος θα αποκτήσουν γνώση για:

1. Τις πλευρές που εμπλέκονται και τις διαδικασίες που απαιτούνται στην μετατροπή ενός ερευνητικού αποτελέσματος σε εμπορικό προϊόν.
2. Την προστασία, ανάπτυξη και διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας.
3. Τις επιστημονικές και εμπορικές πλευρές στις στρατηγικές κατοχύρωσης και αποτίμησης της πνευματικής ιδιοκτησίας.
4. Τα υποδείγματα πώλησης της πνευματικής ιδιοκτησίας και αδειοδότησης.
5. Την επιχειρηματική ανάπτυξη: Πνευματική ιδιοκτησία, επιχειρηματικό σχέδιο, χρηματοδότηση.

Ο πρώτος άξονας ασχολείται με τα διαφορετικά είδη και συστήματα της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας καθώς και στους διαφορετικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων η πνευματική ιδιοκτησία μπορεί να παράγει εισόδημα. Στο πλαίσιο αυτό διδάσκονται τρόποι με τους οποίους η πνευματική ιδιοκτησία αυξάνει την ανταγωνιστικότητα, ενσωματώνεται στην επιχειρηματική στρατηγική αποτελώντας ένα στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο. Ο δεύτερος άξονας εστιάζει στην κατανόηση της πνευματικής ιδιοκτησίας ως χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο, ενώ ο τρίτος στα νομικά εργαλεία που απαιτούνται για την εμπορευματοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας. Στο πλαίσιο αυτό διδάσκονται τα κύρια είδη και τα χαρακτηριστικά των συμβολαίων πνευματικής ιδιοκτησίας καθώς και των συμφωνιών προς αξιοποίηση αυτής, όπως και οι τρόποι διαχείρισης των πελατών αλλά και των πλευρών που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την διάρκεια διαπραγματεύσεων των τεχνολογιών αδειών χρησιμότητας. Τέλος ο τέταρτος άξονας αναφέρεται στην πρακτική εξάσκηση των θεωρητικών εννοιών με στόχο την εξοικείωση όσον αφορά στους μηχανισμούς, τις πηγές, τις τεχνικές και τα διαφορετικά δεδομένα κατά την διάρκεια διαδικτυακών αναζητήσεων διαφορετικών ειδών πνευματικής ιδιοκτησίας.

Οι ενότητες και τα ζητήματα που θα εξεταστούν στο μάθημα καλύπτουν τα εξής:

1. Προστασία και κατοχύρωση μέσω ευρεσιτεχνιών:
   • Βασικές αρχές και διαδικασίες.
   • Εθνικό και διεθνές θεσμικό πλαίσιο, ρυθμίσεις- κανονισμοί και πρακτικές.
   • Ομοιότητες και διαφορές μεταξύ του ευρωπαϊκού και αμερικανικού θεσμικού πλαισίου και πρακτικών.
2. Στρατηγικές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας:
   • Επιστημονικά και εμπορικά ζητήματα.
   • Τρόποι και μηχανισμοί ανάπτυξης στρατηγικών πνευματικής ιδιοκτησίας με στόχο την επιτάχυνση της καινοτομικής διαδικασίας και την εξασφάλιση των επενδύσεων σε πνευματική ιδιοκτησία.
   • Διαχείριση δικαστικών αγωγών, παραβίασης και αναγκαστικής εκτέλεσης πνευματικής ιδιοκτησίας.

Υποδείγματα και μέθοδοι αδειοδότησης και στρατηγικές διαπραγμάτευσης.

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 εβδομάδες κατά την διάρκεια του χειμερινού εξαμήνου. Κάθε εβδομάδα περιλαμβάνει διάλεξη και παρουσίαση επιλεγμένων μελετών περιπτώσεων ανάλογα με το περιεχόμενο της διάλεξης. Οι φοιτητές αξιολογούνται με βάση την συμμετοχή τους στο μάθημα (10%), την υποβολή και παρουσίαση ατομικής γραπτής εργασίας στο μέσον του εξαμήνου (30%) και την υποβολή και παρουσίαση ομαδικής εργασίας- σχεδίου (60%).

• Besen, S.M. & Raskind. L.J. (1991), "An Introduction to the Law and Economics of Intellectual Property”, Journal of Economic Perspectives, 5(1), 3-27.
• Davis, L. (2008), “Licensing Strategies of the New “Intellectual Property Vendors”, California Management Review, 50(2), 6-30.
• Fink, C. (1998), Intellectual property rights and economic development, World Bank Group
• Gans, J.S. & Stern, S. (2003), “The Product Market and the Market for “Ideas”: Commercialization Strategies for Technology Entrepreneurs”, Research Policy, 32, 333–350.
• Gilbert, R. & Shapiro, C. (1990), “Optimal Patent Length and Breadth”, RAND Journal of Economics, 21 106–112.
• Grimaldi, M., Cricelli, L., Di Giovanni, M. & Rogo, F. (2015), “The patent portfolio value analysis: A new framework to leverage patent information for strategic technology planning”, Technological Forecasting and Social Change, 94, 286-302.
• Hanel, P. (2006), “Intellectual property rights business management practices: A survey of the literature”, Technovation, 26(8), 895-931.
• Lemper, T.A. (2012), “The critical role of timing in managing intellectual property”, Business Horizons, 55(4), 339-347.
• Mansfield, E. (1986), “Patents and Innovation: An Empirical Study”, Management Science, 32(2), 173-181.
• Schankerman, M. (1998), “How Valuable is Patent Protection? Estimates by Technology Field”, The RAND Journal of Economics, 29(1), 77-107.
• Smith, M. & Hansen, F. (2002) "Managing intellectual property: a strategic point of view", Journal of Intellectual Capital, 3(4), 366-374