Το μάθημα στοχεύει, πρώτον, στην αναβάθμιση των γνώσεων των φοιτητών σε θέματα που σχετίζονται με τους χωρικούς μετασχηματισμούς των σύγχρονων πόλεων που συνδέονται με το φαινόμενο της αστικής χωρικής συρρίκνωσης (urban shrinkage). Δεύτερον, στοχεύει στην άσκηση της κριτικής ικανότητας και των τεχνικών δεξιοτήτων των φοιτητών στη χωρική ανάλυση περιπτώσεων πόλεων και αστικών περιοχών σε συρρίκνωση καθώς και στην παραγωγή αστικών πολιτικών και την εκπόνηση προτάσεων αστικής αναζωογόνησης (urban regeneration, gentrification).
Το μάθημα επικεντρώνεται στο φαινόμενο της ‘αστικής συρρίκνωσης’ (‘urban shrinkage’) – οικονομικής και δημογραφικής – των σύγχρονων πόλεων, η οποία είναι αποτέλεσμα συνθηκών όπως η αποβιομηχάνιση, η προαστιοποίηση, η οικονομική αναδιάρθρωση, η ριζική αλλαγή του πολιτικο-οικονομικού μοντέλου μιας χώρας, αλλά και η παγκοσμιοποίηση και η οικονομική κρίση (τοπική, περιφερειακή ή διεθνής). Ειδικότερα, οι θεματικοί άξονες των διαλέξεων θα συμπεριλαμβάνουν τα εξής: • Τα αίτια γένεσης του φαινομένου της ‘αστικής συρρίκνωσης’ και των σύγχρονων εκφάνσεων αυτού τις τελευταίες δεκαετίες. • Αστική συρρίκνωση ως αποτέλεσμα της (α) οικονομικής αναδιάρθρωσης και αποβιομηχανοποίησης, και (β) της προαστικοποίησης και αστικής διάχυσης και οι βέλτιστες πολιτικές και πρακτικές αστικής ανάπλασης και αναζωογόνησης. – Το παράδειγμα των βορειοαμερικανικών πόλεων – Το παράδειγμα των πόλεων της βορειοδυτικής Ευρώπης • Αστική συρρίκνωση ως αποτέλεσμα ριζικής αλλαγής του πολιτικο-οικονομικού μοντέλου και οι βέλτιστες πολιτικές και πρακτικές αστικής ανάπλασης και αναζωογόνησης – Το παράδειγμα των πόλεων στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες της ανατολικής Ευρώπης. • Αστική συρρίκνωση ως συνέπεια των συνθηκών της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και της διεθνούς οικονομικής κρίσης. – Το παράδειγμα των ελληνικών πόλεων και προτάσεις για την ανάπλαση και την αναγέννησή τους. • Η οικονομική διάσταση της αστικής συρρίκνωσης – κύρια αίτια και σύγχρονες εκφάνσεις του φαινομένου και οικονομικές πολιτικές αναγέννησης. – Η έννοια του ανταγωνισμού των πόλεων (περιοχών) και πως αυτός μπορεί να οδηγήσει στη συρρίκνωση και μελέτες περίπτωσης. – Η δημογραφική διάσταση της αστικής συρρίκνωσης και μελέτες περίπτωσης. – Η έννοια/πρακτική της «έξυπνης συρρίκνωσης» (“smart shrinkage”). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην κατανόηση και εμβάθυνση των αρνητικών χωρικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στις ελληνικές πόλεις, που συνδέονται με νέες πραγματικότητες όπως κενά εμπορικά καταστήματα, επαγγελματικοί χώροι και γραφεία, εγκαταλειμμένα βιομηχανικά και βιοτεχνικά κελύφη, κενά κτήρια κατοικίας λόγω μετανάστευσης των πληθυσμών σε άλλες χώρες, αλλά και προς οικονομικότερες περιοχές κατοικίας των πόλεων ή προς αγροτικούς οικισμούς.
Η αξιολόγηση των φοιτητών θα γίνεται μέσω βαθμολόγησης (α) της ομαδικής εργασίας, και (β) της προφορικής εξέτασης των φοιτητών και (γ) της παρουσίασης των εργασιών στο τέλος του εξαμήνου. Ειδικότερα, Ομαδική Εργασία: 70% Προφορική εξέταση: 20% Παρουσίαση εργασίας: 10%
Πεδίον ΄Άρεως, 383 34, Βόλος
24210 74452-55
24210 74380
g-prd@prd.uth.gr