Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/ -τρια ταυτόχρονα έχει την ικανότητα να αξιοποιήσει τις αποκτηθέισες γνώσεις και δεξιότητες  στα πλαίσια της εκπόνησης μελετών και ερευνών, όπου υπεισέρχεται η μεταβλητή «πληθυσμός».

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση του φοιτητή με τις πηγές πληροφοριών στη Δημογραφία και τις βασικές μεθόδους και τεχνικές της δημογραφικής ανάλυσης για την οργάνωση, τον έλεγχο και την αξιοποίηση των  διαθέσιμων δημογραφικών δεδομένων. Η διδακτέα ύλη συνοπτικά περιλαμβάνει τα κάτωθι:

• Εισαγωγικά (το αντικείμενο της Δημογραφίας, η εμφάνιση και η άνδρωσή της- η παρουσία της σαν αυτόνομο επιστημονικό πεδίο, η Δημογραφία στην Ελλάδα).
• Οι πηγές πληροφοριών στη Δημογραφία (απογραφές, φυσική κίνηση του πληθυσμού, δημοτολόγια, μητρώα, έρευνες κτλπ) και οι φορείς παραγωγής δημογραφικών στοιχείων. Κριτική παρουσίαση, τύπος και διαθεσιμότητα των δεδομένων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
• Οι αδροί δείκτες στην μελέτη των κύριων δημογραφικών συνιστωσών και τα όρια τους στην ερμηνεία και κατανόηση των δομών και των φαινομένων. Η δημογραφική γήρανση και οι συνέπειές της.
• Η μελέτη των δημογραφικών δεδομένων στο χρόνο: η σημασία της μεταβλητής χρόνος, το διάγραμμα του LEXIS και η χρήση του για τις ανάγκες της δημογραφικής ανάλυσης, οι βασικοί δείκτες για τη μελέτη των δημογραφικών φαινομένων (ποσοστά, πιθανότητες). Εφαρμογή των προαναφερθέντων στην θνησιμότητα (πίνακες επιβίωσης).
• Στοιχεία δημογραφικής ανάλυσης: οι στόχοι της δημογραφικής ανάλυσης και οι δύο βασικοί τύποι (συγχρονική και διαγενεακή ανάλυση), η μελέτη των πληθυσμιακών δομών (πληθυσμιακές πυραμίδες) και των δομικών χαρακτηριστικών του πληθυσμού (δείκτες), η μελέτη της θνησιμότητας, της γονιμότητας; και της μεταναστευτικής κίνησης.
• Δημογραφικές θεωρίες και δημογραφική πολιτική (συνοπτική παρουσίαση)
• Η σημερινή δημογραφική κατάσταση της Ελλάδας και η θέση της στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο.

Ειδικότερα, το πρόγραμμα των διαλέξεων είναι το κάτωθι

• Διάλεξη 1: Παρουσίαση μαθήματος, ορισμός δημογραφίας, Χρησιμότητα /εφαρμογές.
• Διάλεξη 2: Ιστορική Αναδρομή, πηγές και δεδομένα (Ελλάδα) απογραφές, μητρώα, δημοτολόγια
• Διάλεξη 3: Η μεταβλητή χρόνος (τύποι παρατήρησης), το διάγραμμα του LEXIS ο ορισμός των ηλικιών, ποσοστά  και πιθανότητες
• Διάλεξη 4: Το διάγραμμα του LEXIS (συνέχεια) ο ορισμός των ηλικιών, ποσοστά και πιθανότητες, συγχρονική και διαγενεακή ανάλυση
• Διάλεξη 5: Πληθυσμός, Πυραμίδες σε απόλυτες και σχετικές τιμές (παρουσίαση/σχολιασμός), Δομικοί Δείκτες, Δείκτες μεταβολής του πληθυσμού (% μεταβολή/ μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής), Φυσικό Ισοζύγιο και Φαινόμενη Μετανάστευση,- Αδροί Δείκτες (Θνησιμότητα, Γεννητικότητα, Μετανάστευση) και φερεγγυότητά τους, Δημογραφική Μετάβαση
• Διάλεξη 6: Προτυποποίηση (άμεση και έμμεση) / Θνησιμότητα και δείκτες προσμέτρησής της (εισσαγωγικά)
• Διάλεξη 7: Πίνακες, ποσοστά και πιθανότητες, ανεπτυγμένος και συνεπτυγμένος πίνακας επιβίωσης
• Διάλεξη 8: Γονιμότητα δείκτες προσμέτρησής της – Πίνακες γονιμότητας, συγχρονική και διαγενεακή ανάλυση, Ακαθάριστο & καθαρό ποσοστό αναπαραγωγής, ένταση και ημερολόγιο-οικονομικές θεωρίες της γονιμότητας
• Διάλεξη 9: Γεωγραφική κινητικότητα/ Μετανάστευση, πίνακες μετανάστευσης
• Διάλεξη 10: Σχέσεις ανάμεσα στα δημογραφικά φαινόμενα
• Διάλεξη 11: Δημογραφικές πολιτικές και δημογραφικές προβολές
• Διάλεξη 12:. Οι χωρικές διαστάσεις των δημογραφικών φαινομένων (εισαγωγικά), σχέσεις ανάμεσα σε απόλυτα δεδομένα και αναλογίες στην εφαρμογή των πολιτικών
• Διάλεξη 13: Εξέλιξη του Παγκόσμιου πληθυσμού Οι δημογραφικές εξελίξεις στην μεταπολεμική Ελλάδα

Προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης

1. Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής
2. Επίλυση Προβλημάτων
3. Γραπτή Εργασία (ατομική)
4. Γραπτή τελική εξέταση

Η αξιολόγηση του φοιτητή βασίζεται σε:

2 μικρά διαγωνίσματα (τεστ) : 15%

1 γραπτή εργασία : 35%

Τελικό διαγώνισμα : 50%

Το περίγραμμα του μαθήματος αναφέρει τον τρόπο αξιολόγησης των φοιτητών/φοιτητριών και βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΤΜΧΠΠΑ

Η αξιολόγηση γίνεται βάσει 2 μικρών τεστ προόδου στην διάρκεια του εξαμήνου που περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής απάντησης, του τελικού διαγωνίσματος και μιας μικρής ατομικής εργασίας που παραδίδεται προ του τελικού διαγωνίσματος

Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει διάσταση απόψεων αναφορικά με τη βαθμολόγηση, οι φοιτητές / φοιτήτριες έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν αναβαθμολόγηση από τη ΓΣ του Τμήματος.

• • Κοτζαμάνης Β. (2009). Στοιχεία Δημογραφίας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, Βόλος.
• • Παπαδάκης Μ., Τσίμπος Κ. (2004). Δημογραφική Ανάλυση, Αρχές - Μέθοδοι – Υποδείγματα. Εκδόσεις Σταμούλη A.E.
• • Ταπεινός Γ.Φ. (2002). Δημογραφία. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, Βόλος.
• • Σιάμπος Γ.Σ. (1993). Δημογραφία. Εκδόσεις Σμπίλιας.
• • Τσαούσης Δ. (1997). Κοινωνική δημογραφία Εκδόσεις Γ. Δαρδανός - Κ. Δαρδανός Ο.Ε.
• • Βερροπούλου Γ., Μπάγκαβος Χ., Τραγάκη Α.,Τσίμπος Κ.,Ψημμένος Ι. (2009).Εισαγωγή στην πληθυσμιακή γεωγραφία Εκδόσεις Σταμούλη ΑΕ
• • Τραγάκη Α., Μπάγκαβος Χ., Ντούνας Δ. (2015). Περί Δημογραφίας & Πληθυσμιακών Εξελίξεων Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα http://e-book.ddounas.com/joomla
• Συνίσταται επίσης η επίσκεψη στον δικτυακό τόπου του Εργαστηρίου (http://www.demography-lab.prd.uth.gr/Education-gr.asp).όπου έχει καταχωρηθεί πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό, και ειδικότερα λεξικό όρων, διαλέξεις, ασκήσεις, θέματα εξετάσεων, άρθρα, βιβλιογραφία.